Een kerstomzet in maart

Dinsdag 31 maart 2020 – Eén week na invoering deurbeleid supermarkten

Advocaten en accountants hebben het razend druk. ICT-bedrijven pieken met het opzetten van thuiswerkinfrastructuur en hamsterende consumenten zorgen voor lege schappen in de supermarkt. “In deze situatie een kerstomzet draaien is helemaal niet leuk”, vindt Edwin Ten Brink van Jumbo Ten Brink Food.

Met winkels in de Alphense Herenhof en het Haagse Ypenburg staat Jumbo Ten Brink Food voor de schone taak om de eerste levensbehoeften te blijven verstrekken aan consumenten in de buurt. Door de overheid bestempeld als een cruciale taak, terwijl enerzijds hamsterende mensen de winkelschappen bestormen en anderzijds rekening moet worden gehouden met zeer bijzondere werkomstandigheden in de keten en in de winkel zelf. Het laat zich raden dat de druk bij de supermarkt behoorlijk opliep na de eerste persconferentie in maart van dit jaar.

Niet te voorspellen
“De processen in onze winkels zijn zoveel mogelijk gestandaardiseerd”, legt Edwin Ten Brink uit. “Waarbij het belangrijk is om alles zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. In een normale situatie bereiden we ons goed voor op te verwachten omzet, maar nu werden we compleet overvallen door de actualiteit. Op het moment dat wij in een situatie komen die niet valt te voorspellen komen er zaken op ons af die onaangenaam zijn. Het verstoort processen, is verre van efficiënt en werkt kostenverhogend. ”

Allereerst gingen mensen hamsteren, met het oog op een mogelijke totale lockdown zoals achtereenvolgens in het Chinese Wuhan, in Italië en ook in Spanje gebeurde. Winkelwagens vol wc-papier en lang houdbaar voedsel passeerden de kassa en winkelschappen raakten leeg. Het duurde even voordat nieuwe bestellingen werden gemaximaliseerd. Plexiglas schermen werden bij en tussen de kassa’s gemonteerd en strepen en stickers duiden sindsdien op de gewenste persoonlijke afstand.

Vervolgens werd er een deurbeleid ingevoerd, waarbij in de regel twee medewerkers klanten wijzen op verplicht gebruik van een winkelwagentje, onderwijl de gebruikte exemplaren desinfecterend. De beperkte aanwezigheid van winkelwagentjes – afgestemd op maximaal één klant per 10 vierkante meter winkelruimte – en het ontbreken van winkelmandjes kan tot een wachtrij leiden voor de entree. Het is ook niet meer mogelijk om met z’n tweeën te winkelen. “99,8 procent van de mensen vindt dat prima”, aldus Edwin. “Maar er zijn ook excessen waarbij mensen agressie vertonen en onze medewerkers uitschelden. Vandaag escaleerde dat zelfs naar vernieling, bedreiging en fysiek geweld, waaronder het bijten van medewerkers.”

Een hectische periode  
Tegelijkertijd kwamen leveringen onder druk te staan, omdat alle leveranciers in de keten te maken hebben met bedrijfsspecifieke consequenties vanwege dezelfde overheidsmaatregelen. Sommige van hen dreigen in problemen te komen door sluiting van de horeca als afzetmarkt. In Jumbo Ten Brink Food Herenhof is de horecafunctie omgezet naar een zogenoemde ToGo variant, waardoor medewerkers elders moeten worden ingezet. Bijvoorbeeld in de winkel. Voor iedereen geldt dat de regel om anderhalve meter afstand te houden zeer tegennatuurlijk voelt, men is juist gewend om contact met de klant te zoeken. Afstand houden is van de ene op de andere dag strikt beleid geworden, dat door zowel klanten als medewerkers iedere dag een beetje beter wordt nageleefd. Deze laatste groep draagt nu hesjes, buttons en stickers op de rug voor de herkenbaarheid. 

“Morgen arriveren de stickers om meer eenrichtingsverkeer in de winkel te verkrijgen”, somt Edwin verder op. “De vulploeg start pas tegen sluitingstijd in plaats van ’s middags. Via Facebook hebben we een schema gepubliceerd, zodat klanten drukke momenten kunnen ontwijken. In die gewenste spreiding van onze bezoekers ligt ook de oorzaak van onze aanvraag bij de gemeente voor ontheffing op zondagochtend eerste paasdag. Al met al schalen we iedere dag op om de situatie nog beter het hoofd te kunnen bieden. Heel belangrijk voor de veiligheid van onszelf en van onze bezoekers.”

Gewenning
Op het moment dat we Edwin spreken, op 31 maart, zijn er steeds meer tekenen van gewenning bij de Jumbo klanten en is de hamsterwoede van de eerste weken grotendeels uitgeraasd. Er zijn nog lichte problemen in het schap van de houdbare broodproducten en bij het toiletpapier. Mondjesmaat druppelen achterstallige leveranties binnen. Inmiddels is 85 procent van het assortiment weer goed verkrijgbaar. 

Maar waar de periode rond kerst 2019, waarin vergelijkbare omzetten werden gedraaid, reden gaf voor voldoening en een klein feestje, is de sfeer nu totaal anders. Edwin: “Het voelt niet goed. Je zou het zelfs rampzalig kunnen noemen. Onze hele serviceverlening is op de kop gegaan door het onoverkomelijke gebrek aan voorbereiding. Tegelijkertijd zijn mensen met een kuchje niet inzetbaar in de winkel, wat extra druk zet op de werkroosters. Ook zien we om ons heen dat andere ondernemingen stil zijn komen te liggen. Bedrijven komen in de problemen, mensen zijn ziek. Ouderen en zelfs jongeren komen in het ziekenhuis. Dan is plussen als bedrijf zeker niet iets waar je vrolijk van kunt worden.”

Hopen op een goede meimaand
Wat de komende periode betreft is Edwin voorzichtig positief. “Het enige wat getroffen ondernemers momenteel kunnen doen is met optimisme blijven kijken naar de toekomst. We hebben dit allemáál nog nooit meegemaakt. Zelf zie ik onze omzet weer afvlakken tot normale proporties. Mocht er in april nog sprake zijn van een positief omzetverschil, dan is dat omdat de horeca de deuren nog niet kan openen. Omzet die wij zelf daardoor verliezen in het Jumbo Foodmarkt Café komt dan weer terug in de supermarkt. Het zou fantastisch zijn als de maatregelen per eind april worden opgeheven en gedwongen sluitingen voorbij zijn. Bij een snelle afloop van het isolement kunnen bedrijven hopelijk nog een goede meimaand meemaken.”