Thema Economie

Frames: met waterstof richting nieuw succes

19 oktober 2020

Frames vindt zichzelf opnieuw uit

Foto: Jordi Zonneveld: “Via elektrolyse maken we van water groene waterstof” 
Tekst: Marco Beentjes. Fotografie: Rob Lamping

De energietransitie eist slachtoffers. Fossiele brandstofproducenten en hun toeleveranciers investeren fors in alternatieve oplossingen, die op termijn hopelijk rendement opleveren. Frames kromp van 600 naar 200 medewerkers wereldwijd. De installatiebouwer uit Alphen aan den Rijn richt zich nu onder meer op waterstof: een werkbaar fossielvrij alternatief voor olie en gas.

“Het is een leuke en dynamische tijd om hier werkzaam te zijn”, vertelt Jordi Zonneveld. De voormalig general manager van de Alphense vestiging van Frames werd in één van de laatste ontslagrondes boventallig verklaard en kon terug-solliciteren voor een plek in een fundamenteel veranderde organisatie. Volgens de principes van ‘Holacracy’ kwamen leidinggevende posities te vervallen om plaats te maken voor zelfsturende teams. Wie bij Frames wilde werken moest zelf bepalen wat hij wilde gaan doen, hopen dat het idee in goede aarde zou vallen en zelf die kar gaan trekken, als ondernemer binnen de onderneming.

Oliecrisis en Klimaatakkoord
Aanleiding voor deze rigoureuze beleidswijziging was een dubbele streep door het bestaande toekomstperspectief van het bedrijf. In 2015 was er een oliecrisis, waarin de prijs van een vat olie daalde van $140 naar $40. Voor de Shells van deze wereld reden om investeringen voorlopig uit te stellen. In datzelfde jaar kwam het klimaatakkoord daar overheen. Wereldleiders spraken af dat in 2050 alle energie fossielvrij moet worden opgewekt. De markt waar Frames in zat, de olie- en gasindustrie, was op korte en lange termijn een voorspoedige toekomst ontnomen.

Het dieptepunt werd bereikt in 2017, waarin nog maar een derde van het oorspronkelijke aantal medewerkers bij Frames een baan had. Inmiddels is het personeelsbestand weer iets gegroeid naar rond de 250. Frames begon o.a. met de ontwikkeling van producten voor biogaswinning, gevolgd door oplossingen voor het afvangen van CO2. Jordi Zonneveld onderzocht, samen met een engineer van Frames R&D-afdeling, mogelijkheden om een verdienmodel rondom de productie van waterstof te bouwen, een duurzame energiedrager. Uitgaande van de kennis en ervaring die het technische bedrijf al had als systeem integrator voor energiewinning.

Nieuwe keuzes maken
“In waterstof schuilt de oplossing om onze volledige energiebehoefte fossielvrij te krijgen”, legt Jordi uit. “Er zijn alternatieven, maar daarvoor zijn ingrijpende aanpassingen nodig aan de lokale netwerken voor distributie. Waterstof kun je enerzijds verbranden om warmte te genereren, op dezelfde wijze als hoe we aardgas via de ketel omzetten in warmte. Anderzijds kun je waterstof in een brandstofcel stoppen voor de levering van elektriciteit. Waterstof kan op een groene manier worden geproduceerd, verspreid en toegepast om energie te leveren. En dat is precies waar Frames inmiddels de nodige oplossingen voor verstrekt.”

Hun doelgroep is hiermee verschoven van de bekende grote spelers in de olie- en gasindustrie naar MKB, industrie, scheepvaart en vrachtverkeer. Het zijn bedrijven die duurzame energie willen opwekken of een overschot aan opgewekte energie duurzaam willen opslaan in waterstof in plaats van in enorme accu’s. Kortom: niet alleen de structuur van Frames zelf is veranderd, ook de producten, afzetmarkt en leveranciers. Inclusief de manier waarop de communicatie met de buitenwereld plaatsvindt en dat moet worden samengewerkt met andere partijen om doelen te kunnen bereiken. In een markt die zichzelf onderwijst via het Internet, conferenties en nieuwe samenwerkingsverbanden. 

Gezamenlijk optrekken
Hiervoor heeft Frames zich met tientallen partners uit industrie, kennisinstellingen, energiesector en netwerkbedrijven verenigd in het ISPT Waterstofconsortium, een netwerk dat in wisselende samenstelling werkt aan projecten. Het Alphense bedrijf verzorgde o.a. het conceptontwerp van een nieuw laboratorium in Groningen en leverde een deel van de groene waterstoftechnologie. Een investering die vooralsnog om een zeer lange adem vraagt, langer dan waar in de regel ongeduldige ondernemers op hopen. Frames heeft de eerste orders genoteerd, maar vooralsnog uit de gesubsidieerde hoek. En aan een concullega die gelijksoortige producten aan de andere kant van de wereld in de markt wil zetten. Verder succes is op korte termijn grotendeels afhankelijk van stimuleringsmaatregelen vanuit de overheid. Op langere termijn zal de wet- en regelgeving helpen. 
Desondanks steunen de eerste commerciële orders Jordi in de gedachte dat Frames aan de onderkant staat van een nieuwe groeicurve. “We zien de animo dagelijks toenemen. Als je nu kijkt wat er speelt op het gebied van waterstof, de media-aandacht is overweldigend! Olie en aardgas worden de komende 30 jaar volledig uitgefaseerd. Ik verwacht dat waterstof een hele grote rol gaat spelen, met name in zwaar verkeer en industrie. Dat is een reële prognose waar Frames al ruim twee jaar op voorsorteert.”

Groene waterstof, in het Engels 'renewable hydrogen' genoemd, is waterstof die is geproduceerd met behulp van duurzaam opgewekte energie. De bekendste methode om dit te realiseren is elektrolyse, waarbij water (H2O) via groene elektriciteit wordt gesplitst in waterstof (H2) en zuurstof (O2). In Nederland ontwikkelt Frames in Alphen aan den Rijn complete systemen om deze techniek te beheersen. Doelgroepen zijn het MKB, de industrie, scheepvaart en het vrachtverkeer.

N.B.: Dit artikel stond in de oktober 2020 editie van het VOA Magazine. Klik hier om het gehele Magazine te lezen.

Reacties (0)

U moet inloggen om te reageren

Er zijn nog geen reacties achter gelaten.